Voedselbos Achel
In het kader van de herinrichting van Domein de Bever in Achel werden diverse doelen gecombineerd: natuurontwikkeling, natuureducatie, en een economisch aspect. Een voedselbos bleek een passende aanvulling. Het voedselbos is bedoeld om iedereen, maar vooral jongeren, bewust te maken van de rijkdom en waarde van de natuur en hen de unieke kringloop en samenhang te leren van eetbare natuur voor mens en dier.
Sinds januari 2019 is Tineke Niesten begonnen met het omvormen van een verwilderd stukje bos, waar vroeger een boomgaard was, tot een eetbaar bos voor mens en dier. Op ruim 0,5 ha is met hergebruik van alles wat voorhanden was een natuurlijke afrastering gemaakt waarbinnen de bestaande bomen zijn aangevuld met nieuwe aanplant en waar de natuur zoveel mogelijk haar gang mag gaan.
Dit werd dus gedaan met behoud van en respect voor de nog levende oude fruitbomen. Maar ook de bestaande bomen en struiken zoals zwarte els, es, meidoorn, sleedoorn, vlier hebben grotendeels hun plaats behouden vanwege hun functie in het bos.
Met de aanplant van steeds meer verschillende soorten w.o. fruit- en notenbomen, beuk, tamme kastanje, hazelaar, linde, en diverse struiken, dit alles in de natuurlijke onderbegroeiing, is zich langzamerhand een interessant stukje natuur aan het ontwikkelen.
Als omheining van het perceel is een takkenwal aangelegd met al het snoeihout dat vanuit het voedselbos vrijkomt.
Van die vele verschillende soorten bomen, struiken en kruiden profiteren de dieren volop door het jaar heen. Zij zorgen voor het evenwicht in plaagbestrijding maar vooral ook voor bestuiving en verspreiding van zaden. Denk daarbij aan vogels, insecten als bijen en zweefvliegen, maar ook aan vlinders en libellen.
Uiteindelijk draagt het hele systeem bij aan een verrassende hoeveelheid aan eetbare natuur zoals bessen, bramen, noten, tamme kastanjes, appels, kruiden, bloemen, bladeren en zaden voor ons mensen. Door een doordacht systeem hoeven we dan ook geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken en vanwege de grote variatie in bladafval in de herfst en winter wordt de bodem jaar in jaar uit verder verrijkt.
Je vindt het voedselbos aan de Beverbekerdijk in Achel op 5 minuutjes te voet van Restaurant De Bever.
Voor wie
Het voedselbos is alleen toegankelijk na een berichtje via voedselbosachel@hamont-achel.be en kan bezocht worden door:
- Particulieren en groepen:
- Scholen:
- Er zijn praktijklessen mogelijk gemaakt voor leerlingen van het basisonderwijs tot en met middelbaar beroepsonderwijs. Voor de eerste groep worden natuurlessen gefaciliteerd, terwijl oudere leerlingen desgewenst zelfstandig proefjes kunnen uitvoeren of planten en dieren op naam brengen (of determineren).
- Onderwijsinstituten:
- Er zijn diverse onderzoeksvraagstukken op het gebied van o.a. biodiversiteit, bodemontwikkeling/CO2 opslag, klimaatverandering, ter uitvoering van een stageplaats door studenten van hogescholen en/of universiteiten. Hiervoor is sinds eind 2018 tot heden al basisinformatie en het nodige beeldmateriaal voorhanden.
- Er zijn praktijklessen mogelijk gemaakt voor leerlingen van het basisonderwijs tot en met middelbaar beroepsonderwijs. Voor de eerste groep worden natuurlessen gefaciliteerd, terwijl oudere leerlingen desgewenst zelfstandig proefjes kunnen uitvoeren of planten en dieren op naam brengen (of determineren).
- Vrijwilligers:
- Door de natuurlijke opzet van het voedselbos is het onderhoud zeker niet zo intensief als van een tuin of moestuin. Toch worden nog vrijwilligers gezocht voor enkele wekelijkse tot soms maandelijkse klusjes. Extra paar helpende handen zijn welkom. Wat kan je doen?
- doorgaand pad openhouden met bosmaaier (om de week)
- jonge aanplant vrijhouden van opschietende onderbegroeiing (2x per maand)
- meidoornhaag bijwerken (2x per maand)
- 'spiegel' vrijknippen of maaien onder bestaande fruitbomen (2x per maand, maar voornamelijk in oogsttijd)
- snoeien van fruitstruiken (1x per jaar)
- Door de natuurlijke opzet van het voedselbos is het onderhoud zeker niet zo intensief als van een tuin of moestuin. Toch worden nog vrijwilligers gezocht voor enkele wekelijkse tot soms maandelijkse klusjes. Extra paar helpende handen zijn welkom. Wat kan je doen?
Maar ook:
-
-
- actualiseren van het digitale plattegrond
- inventariseren van plant- en diersoorten + het opstellen van een database met Latijnse benaming, foto en datum waarneming
- uitwerken van reeds bestaande gegevens en waarnemingen vanaf 1/1/19 tot heden in een digitaal jaaroverzicht
- bijhouden van voedselboswebsite
- meegaan met of zelfstandig verzorgen van rondleidingen (1 à 2x per maand van maart tot november)
- meehelpen bij of zelfstandig begeleiden van praktijklessen voor scholen (nog onbekend: 2x per maand?)
-
Het is niet alleen boeiend en leerzaam maar vooral ook heel verrassend wat het voedselbos te bieden heeft. Dus, voor ieder wat wils! Alle kennis en ervaring is heel welkom. Maar weet dat vooral je belangstelling voor de natuur van grote betekenis kan zijn voor iedereen die het voedselbos in Hamont-Achel bezoekt.
Meer info
Het voedselbos heeft een eigen website, namelijk www.voedselbosachel.be
Ben je nieuwsgierig geworden en is je belangstelling gewekt, neem dan contact op met Tineke Niesten via voedselbosachel@hamont-achel.be.
Zie ook facebook Voedselbos Achel.
Samenwerking en subsidie
Doordat het deel uitmaakt van een Natura2000 gebied vormt het een hele uitdaging om hier toch een zo divers mogelijk natuurlijk maar wel inheems voedselbos van te maken. Dit alles in overleg en samenwerking met de Stad Hamont-Achel, Agentschap voor Natuur en Bos en Regionaal Landschap Lage Kempen.
Recentelijk heeft de Provincie Limburg hiervoor een subsidie verleend.